Bij het skiën behoren de skischoenen tot het belangrijkste deel van de ski-uitrusting. Een skischoen vormt de verbinding tussen de ski en de persoon die erop staat. Wanneer deze verbinding niet goed is kan dit leiden tot minder controle over de ski’s en een minder goede ski-ervaring. Op een paar goede skischoenen moet je dus eigenlijk niet bezuinigen.
Kopen of huren?
Veel mensen maken elk jaar nog de keus tussen het kopen van een paar schoenen en het huren van een paar. Kopen heeft voordelen ten opzichte van huren in een aantal opzichten.
In de eerste plaats is kopen voordeliger op lange termijn. Het huren van nieuw materiaal kost voor één week ongeveer een kwart van de aanschafprijs van een paar skischoenen. Gegeven dat een skischoen voor de Nederlandse skiër (1-2 weken skiën per jaar) ongeveer 10 jaar mee gaat is kopen eenvoudig goedkoper. Een tweede voordeel is dat de schoen de vorm aan neemt van de persoon die erin staat. Met huren hebben de personen die de schoen eerder gebruikt hebben de pasvorm van de schoen al veranderd, de geur die het met zich mee brengt daar gelaten.
De voordelen van huren zijn dat je geen zware skischoenen van thuis mee hoeft te nemen en ze thuis niet op hoeft te bergen.
Een ander voordeel is dat je elk jaar nieuwe schoenen kunt huren en je materiaal altijd up-to-date is.
Als wintersport geen jaarlijks ritueel is kan huren aantrekkelijker zijn.
Kort gezegd biedt kopen voor iemand die elk jaar de sneeuw op zoekt veel voordelen.
Iemand die voor het eerst op wintersport gaat kan beter een paar schoenen huren om te zien of hij/zij het skiën wel leuk vindt.
Wanneer moet ik skischoenen kopen?
Dan volgt natuurlijk de vraag wanneer men over zou moeten gaan tot het kopen van een paar skischoenen. Dit geldt voor zowel de beginnende als ervaren skiër.
In de eerste plaats kan dit zijn wanneer de oude schoenen niet meer functioneren. In het gebruik wordt de binnenschoen dunner en harder, waardoor de schoen minder comfortabel zit en minder goed tegen kou isoleert. Ook de buitenschoen gaat langzaam achteruit. In de kunststoffen die gebruikt worden voor het maken van skischoenen (vaak PPS of PE) zitten weekmakers. Onder invloed van zonlicht en temperatuurwisseling verdwijnen deze weekmakers langzaam uit het kunststof. Dit gebeurt ook wanneer ze thuis in de kast staan. Aan de schoen zelf valt dit niet te zien maar het kan bij een oude skischoen voorkomen dat deze dan bij belasting scheurt en dus onbruikbaar is. De leeftijd die voor een skischoen staat is maximaal 10-15 jaar, afhankelijk van het aantal weken dat er jaarlijks mee geskied wordt.
Een tweede reden voor een aanschaf is dat je na een aantal keer huren verslaafd bent geraakt aan de skisport en toch wilt overgaan op de koop van een paar schoenen. De redenen hiervoor zijn in de vorige paragraaf vermeld.
In welke tijd van het jaar moet ik kijken voor skischoenen?
Mocht je besloten hebben een paar skischoenen aan te schaffen dan heb je natuurlijk de keus in welke tijd van het jaar je ze koopt. In november hebben de meeste sportwinkels hun wintercollectie op orde en heb je simpelweg het meeste keus aan schoenen. Veel keus is belangrijk zodat je verschillende modellen kunt uit proberen en een goede keus kunt maken.
Kopen in het voorjaar heeft daarentegen ook weer voordelen aangezien de resterende wintercollectie rond april in de aanbieding gaat. Dit kan 30% op de aanschafprijs schelen, maar houdt er wel rekening mee dat de keus beperkter is dan aan het begin van het seizoen. Het is dus de zaak om een afweging te maken tussen veel keus, maar waarschijnlijk hogere uitgaven, of lagere uitgaven met een beperkte keus en een risico geen geschikte schoenen te vinden.
Ook staan er aan het begin van het seizoen vaak nog afgeprijsde restanten van de collectie van het seizoen ervoor dus hoeft het niet duurder te zijn om aan het begin van het seizoen skischoenen aan te schaffen.
Waar moet ik mijn skischoenen kopen?
Het beste is om een grotere sportwinkel in de regio op te zoeken die gespecialiseerd is op wintersport. In een grotere winkel is de keus vaak groter en heb je een grotere kans van slagen. Ook hebben ze vaak meer mogelijkheden tot het aanpassen van skischoenen en maken van zooltjes.
Skischoenen via het internet bestellen is sterk af te raden, tenzij je exact weet welke schoenen je moet hebben en wat de specificaties van de schoen zijn. Daarnaast zijn skischoenen vaak niet goedkoper op het internet en is het dus verstandiger meerdere modellen in een winkel te passen.
Zoals eerder vermeld: veel keus bij het passen is belangrijk.
Hoe moet ik mijn voet opmeten?
Op een skischoen in de winkel staat altijd de maat in mondopoint aangegeven. Dit is het aantal centimeters van de binnenlengte van de schoen. In de winkel wordt de maat opgemeten en hier wordt ongeveer een centimeter bij opgeteld, zodat er een klein beetje ruimte voor de tenen over blijft tijdens het skiën.
Daarnaast hebben verschillende schoenen ook een leestbreedte. Dit is de breedte van de voet op het breedste punt. Op een schoen staat vaak de leestbreedte vermeld in mm. Deze breedte is gemeten bij schoenmaat 26,5 (eu: 41-42) en zal dus bij grotere maten breder zijn. Dit geeft een indicatie of een schoen breed of smal is. (breed is 106 mm, smal is 98mm)
Over het algemeen zal een sportieve schoen een smallere pasvorm hebben dan een schoen die meer op comfort is gericht.
Sommige sportwinkels hebben ingewikkelde 3D scanners die uw voet opmeten en een schoen adviseren op basis van deze scan. De praktijk wijst uit dat hier vaak een schoen van een bepaald merk uit komt en dus niet heel betrouwbaar is. De beste manier is om simpelweg verschillende schoenen te passen.
Waar moet ik op letten bij het passen?
Dit is eigenlijk het belangrijkste deel van het kopen van een paar skischoenen. Als een schoen in de winkel goed gepast wordt is deze in de meeste gevallen ook goed tijdens het skiën. Een fout die veel gemaakt wordt is dat een schoen te groot wordt gekocht. Een te grote schoen zit in de winkel vaak als een pantoffel omdat het lekker ruim om de voet heen zit, maar je voelt al aan dat dit tijdens het skiën leidt tot minder controle.
Daarnaast is er een enorme keus aan merken en modellen. Door te passen kom je er zelf achter welke schoenen geschikter zijn en welke minder. Koop een skischoen nooit op de kleur of het ontwerp maar vooral op de pasvorm.Hieronder volgen een aantal stappen hoe een skischoen gepast zou moeten worden:
Zodra je de schoen aan trekt moet deze iets te klein aanvoelen. De tenen moeten een beetje in de punt opgesloten zitten en de voorkant raken.
De buckles kunnen het beste van onderaf gesloten worden (beginnen bij de tenen en naar boven toe sluiten) aangezien de schoen hierop ontworpen is. Vergeet ook de band met klittenband niet bovenaan, deze fungeert in feite als een vijfde buckle en biedt behoorlijk veel extra steun.
Als je nu gaat staan en de knieën naar voren buigt zoals tijdens het skiën zullen de tenen vrijkomen en kun je deze bewegen. Als je probeert recht op te staan mogen de tenen de voorkant raken. Dit betekent dat de maat van de schoen goed is.
Wat heel erg belangrijk is, is dat de hiel gefixeerd zit in de schoen. Als de hiel te los zit in de schoen gaat dit ten koste van de controle over de ski’s. Verder moet de voet zelf goed omsloten zijn, zonder dat dit oncomfortabel wordt
Wanneer dit allemaal gelukt is en de schoen zit comfortabel is het verstandig om de schoenen een tijdje aan te houden (10-15min). Als zich er ergens drukpunten in de schoen bevinden zul je deze gaan voelen. Vaak kan een binnenschoen nog aangepast worden of heeft de schoen zelf niet de juiste pasvorm.
Met deze punten in het achterhoofd kan het bijna niet mis gaan bij de aanschaf van een paar schoenen.
Waarom zijn sommige skischoenen duurder dan andere?
Wat opvalt is dat er skischoenen zijn van 99,95 tot meer dan het vijfvoudige hiervan. De vraag is dan natuurlijk; wat is het verschil?
Dit verschil zit hem in een aantal dingen:
comfort
aanpasbaarheid
flex(stugheid)
Over het algemeen zit een goedkopere schoen goedkoper in elkaar en maakt gebruik van simpele materialen. De binnenschoen is simpel en kan niet aangepast worden en de buckles zijn van kunststof en kunnen ook niet verder afgesteld worden. De buitenschoen is vrij soepel en zal bij een ervaren skiër de krachten niet genoeg over kunnen brengen. Zo’n schoen is geschikt voor een vaak beginnend skiër die geen zin heeft een enorm bedrag uit te geven.
Schoenen van rond de 200,- bieden daarentegen meer waar voor hun geld. Zo’n schoen heeft vaak een binnenschoen met betere materialen die beter om de voet sluit en comfortabeler zit. Ook zijn de buckels vaak van gegoten aluminium en hebben een micro-afstelling (traploze verstelling voor kleine aanpassingen). Daarnaast is de buitenschoen iets stijver, waardoor de krachten overbrenging op de ski’s directer is. Dit type schoenen zijn geschikt voor beginnende tot rustige recreatie-skiërs
Ga je hier weer een stap boven, rond de 300,- dan is de binnenschoen vaak thermisch vervormbaar en kunnen beter naar de voet gevormd worden. Bij veel merken heet dit Costum fit, Heat fit of Thermofit maar het komt allemaal op hetzelfde principe neer. Eerst wordt de binnenschoen verwarmd met een föhn en wordt het laagje schuim in de binnenschoen zacht. Vervolgens trek je de schoen ongeveer 15 min stevig aan en blijf je op één plek staan. De schoen koelt weer af tot lichaamstemperatuur en vervormt niet meer. Zo’n binnenschoen sluit nog beter om de voet heen en geeft een beter gevoel wat de ski’s doen. Ook is zo’n schoen vaak iets smaller en stijver, waardoor het contact met de ski’s een stuk directer is. Voor een ervaren skiër heeft dit veel voordelen.
Bij schoenen rond de 400,- zijn de binnenschoenen nog beter, vaak door het gebruik van hoogwaardige materialen. De buitenschoen draagt de krachten nog beter over en in enkele gevallen is ook de buitenschoen aan te passen aan de breedte van de voet (Salomon costum shell technologie) en biedt dus hoogwaardige prestaties met een brede pasvorm. Dit type schoenen zijn geschikt voor ervaren skiërs die van tempo en controle houden en in dat opzicht ook veel waar voor hun geld bieden.
De top aan consumenten schoenen zijn geprijsd rond de 500,- en deze schoenen overtreffen de vorige categorie. Deze schoenen hebben een smalle pasvorm (98mm bij 26,5) en een stugge binnenschoen die strak om de voet aansluit. Dit biedt enorm veel gevoel en controle over de ski’s. De buitenschoen is nog stijver om de enorme krachten die in bochten op snelheid optreden te kunnen overbrengen. Dit type schoenen zijn ook geschikt als race-schoen voor de recreatieve wedstrijdskiër of gewoon voor de fanatieke recreatie-skiër die veel controle wil met hoge snelheid op de piste. Houdt er wel rekening mee dat de smalle pasvorm en stugge binnenschoen ten koste kan gaan van het comfort.
De categorie race-schoenen die hier nog een stap boven staat is voor gewone consumenten niet interessant.
De vraag is dan uiteindelijk: is een duurdere schoen dan beter?
Het antwoord is ja en nee. Het hangt er puur vanaf wat voor een skiër je bent en hoeveel je wenst uit te geven aan een paar skischoenen. Voor een ervaren skiër loont het om meer uit te geven aan skischoenen omdat dit zich uitbetaald in een betere ski-beleving. Voor een beginnende skier loont het nog niet om een kapitaal uit te geven aan een paar schoenen.
Wat houdt flex in?
Een onderwerp wat tot nu toe vermeden is maar wat wel op elke skischoen vermeld staat is de flex van de schoen. De flex geeft een indicatie hoe stijf een schoen is en hoe direct deze de krachten op de ski’s kan overbrengen. Simpelweg, hoe hoger het getal, hoe stijver de schoen is in zowel buiging als laterale stijfheid. Dit getal varieert bij consumenten schoenen tussen de 50 en de 130.Dit getal is niet absoluut en ook per merk verschillend dus een schoen met flex 100 van het ene merk voelt anders aan dan een schoen met flex 100 van het andere merk.
Daarnaast heeft elke schoen een ander buigpunt en zal de schoen makkelijker buigen als deze overeen komt met het buigpunt van de enkel.
De laterale stijfheid is tijdens het passen veel minder te voelen maar is belangrijk bij het skiën, aangezien er bij het carven van bochten ook veel zijdelingse krachten overgebracht moeten worden.
Over het algemeen heeft een duurdere, sportiever schoen een hogere flex en brengt deze de krachten directer over.
Kunnen mijn steunzolen in een skischoen?
Elke skischoen biedt ruimte voor het inbrengen van eigen zolen. Over het algemeen biedt het zooltje in de skischoen zelf vrij weinig ondersteuning en een steunzool zorgt voor een stabielere houding en kleinere belasting op het lichaam. Op het lichaam van een gemiddelde recreatie-skiër komt al gauw een kracht van 2g (2x eigen lichaamsgewicht) te staan in de bochten. Die krachten komen grotendeels op de voetzolen terecht waardoor een goede ondersteuning belangrijk is.
Veel voorkomende klachten tijdens en na het skiën zijn brandende voetzolen, krampig gevoel en pijnlijke onderrug.
Het binnenzooltje in de skischoen kan vervangen worden door een zool die betere ondersteuning biedt en zorgt er vaak ook voor dat de schoen beter zit. Eigen steunzooltjes zijn hiervoor geschikt, maar er zijn ook zooltjes speciaal voor skischoenen die gemaakt zijn voor de harde platte zool van een skischoen. Nieuwe zooltjes kosten rond de 60,- maar zijn vaak de moeite waard om aan te schaffen.
Wat doe ik na de aanschaf van een paar skischoenen?
Na de aankoop is het altijd handig om de schoenen thuis een aantal keren aan te trekken. Het beste is dan om er op één plek mee te blijven staan. Het liefst voor de tv of iets anders dat af leidt en kijk na een half uur of de schoenen nog steeds lekker zitten. Vaak kun je binnen 2 weken na aanschaf nog terugkeren naar de winkel waar ze gekocht zijn en ze eventueel inruilen voor een ander paar.
Tijdens de wintersport moeten de schoenen droog zijn. Dit kan vaak op verwarmde buizen of met eigen schoenwarmers. Een droge schoen isoleert beter en zit comfortabeler. Zet de binnenschoenen nooit op of vlak voor een kachel, want dit kan de binnenschoen onherstelbaar beschadigen.
Wanneer ze tuis opgeborgen worden moeten de schoenen eveneens droog opgeborgen worden en moeten de buckles gesloten zijn. Het liefst bewaren op een niet te warme, droge donkere plek. Dit zorgt ervoor dat het kunststof minder snel uitdroogt.Wanneer een schoen nog vochtig is als deze wordt opgeborgen kunnen ze gaan schimmelen en gaan ze hard achteruit.
Tot slot
Dit artikel is gebaseerd op mijn ervaring in de verkoop en het advies van skischoenen. Het biedt antwoorden op de vragen die de meeste mensen hebben als ze advies over skischoenen vragen. Voor vragen over specifieke modellen moet je echt naar de winkel zelf gaan en kun je eventueel informatie op de sites van fabrikanten opzoeken. Het belangrijkste bij het kopen van skischoenen is en blijft het passen.
