Nirvana was een succesvolle grungeband uit de jaren negentig. Het viertal werd beschouwd als één van de eerste grungebands, en dus de grondleggers van het nieuwe genre.
Grunge
Wat is grunge nu eigenlijk precies? Grunge is een jargonterm voor Amerikaanse gitaarrock. Het is de eenvoud van de punk, gemengd met het gitaargeluid van heavy metal. Het is ontstaan in Seattle in de Verenigde Staten (vanuit de ‘noise’ en de ‘indie rock’). De eerste echte grungebands waren The Melvins, Mudhoney, Green River en Soundgarden. Deze waren echter te afwijkend, alternatief om bij het echte grote publiek binnen te dringen. In de jaren negentig heeft Sonic Youth (onbewust) de taak als leider van het genre dan maar op zich genomen. Ze hielpen Nirvana aan een platencontract, en met die stap heeft de grunge zich ook bekend gemaakt bij het ‘mainstream’ publiek. Naast Nirvana speelden ook enkele bekende bands een rol in het populair maken van de grunge, onder meer Pearl Jam, Soundgarden, Breeders en Alice in Chains. Pearl Jam hield zich niet meer echt aan het genre grunge, en kon dus niet echt beschouwd worden als een grungeband. De andere twee kregen moeilijkheden door drank en drugs en uiteindelijk werd Nirvana dan maar als het ‘grote voorbeeld’ genomen. Na het verdwijnen van Nirvana, en dus ook deze periode van de grunge, kwam er een eerste golf van de post-grunge. Goede voorbeelden hiervan zijn Bush, Candlebox en Matchbox 20. De tweede golf kwam veeleer na de jaren negentig, die van 2000 en later dus. Hier treden Creed, Nickelback en Puddle of Mudd meer op de voorgrond.
Bezetting
Nirvana bestond oorspronkelijk uit Kurt Cobain (zanger en gitarist), Krist Novoselic (bassist) en Aaron Burckhard (drummer). Tussen 1988 en 1990 heeft Nirvana verschillende drummers gehad: Dale Crover, Dave Foster, Chad Channing en Dan Peters. In 1989 had Nirvana ook een gitarist: Jason Everman. Hij zat echter maar enkele maanden in Nirvana. Pas in 1993 werd de gitarist Pat Smear. Nirvana staat naast zijn muziek veeleer bekend om frontman Kurt Cobain, die in 1994 zelfmoord pleegde. Of hij nu zelfmoord pleegde, of het toch een moord was, blijft tot vandaag de dag nog steeds een mysterie. Tot nu toe houdt men het op zelfmoord, maar er zijn verscheidene moordtheorieën uit de doeken gedaan door allerhande mensen. De ‘laatste’ leden van Nirvana worden hieronder uitgebreid besproken.
Kurt Cobain
Kurt Cobain werd op 20 februari 1967 geboren in Hoquiam, een klein stadje in de Amerikaanse staat Washington. Toen hij zes maanden oud was, verhuisde Kurt met zijn ouders (Donald Cobain en Wendy Fradenburg) naar Aberdeen, dat zo’n 5 km ligt van Hoquiam. Toen hij drie was werd zijn zusje Kimberley geboren. Als kind was hij erg hyperactief en leidde aan een soort van ADHD. Hij kreeg amfetamine voorgeschreven, maar dit hielp helemaal niet. Als kind had Kurt een denkbeeldig vriendje Boddah, deze verdween van de voorgrond toen hij wat ouder werd. Op zeer jonge leeftijd was hij al sterk in muziek geïnteresseerd. Vanaf zijn tweede zong hij al liedjes, onder andere Hey Jude van The Beatles. Op zijn vierde had hij een liedje opgenomen samen met de broer van zijn moeder en op zijn achtste zat hij alweer in de gitaarles bij tante Mary. Hij besloot uiteindelijk dat hij drummen toch net iets leuker vond. Op zijn achtste kreeg zijn leven een tragische wending: zijn ouders gingen scheiden. Vanaf dan sloeg zijn hyperactieve, vrolijke karakter om in een stil, teruggetrokken kind. Op het behang van zijn kamer schreef hij een gedichtje: “I hate mom, I hate dad. Dad hates mom, mom hates dad. It simply makes you want to be sad.”. Na de scheiding ging Kurt bij zijn moeder Wendy en zusje Kimberly wonen. Later eiste zijn vader het hoederecht en ging Kurt bij vader Donald (of Don) Cobain wonen. Tussen 10- en 13-jarige leeftijd werd hij heen en weer gesleurd tussen verscheidene ooms en tantes. Nadat hij bij zijn moeder wegging omdat die geen geld meer had, ging hij uiteindelijk bij zijn oom Chuck wonen. Voor zijn veertiende verjaardag kreeg Kurt een elektrische gitaar: de ‘Gibson Explorer’. Hij begon onmiddellijk met spelen en het schrijven van eigen nummers. Hij ontdekte onder meer alternatieve en punkmuziek. Kurt was er ondertussen ook niet braver op geworden: hij werd meerdere keren gearresteerd voor het bekladden van auto’s en gebouwen met onder meer ‘schokkende’ teksten zoals “God is gay” en “Homo sex rules”. Toen Kurt 18 was verliet hij zijn school, zonder diploma. Hij ontmoette ook Krist Novoselic, die net zoals hij een liefhebber was van de punkmuziek. Kurt richtte met hem na enkele mislukte pogingen Nirvana op in 1987. De twee verhuisden hetzelfde jaar nog naar Olympia (Washington). Twee jaar later brachten ze met drummer Chad Channing hun eerste album Bleach uit. De drummer werd na vele anderen in 1990 (zie: ‘Bezetting’) uiteindelijk vervangen door Dave Grohl. Het succes van de band liep hoog op en het duurde niet lang voor de band een contract had bij DGC Label. Het hoogtepunt van Nirvana is ongetwijfeld wanneer ze hun album Nevermind uitbrachten, dat het grotere publiek ook aansprak. Na de komst van het album, in mei 1991, ontmoet Kurt Cobain de zangeres van de grungeband Hole, Courtney Love. Het duurde verwonderingwaardig niet bijster lang voor het koppel hun verloving aankondigde en niet veel later gingen ze trouwen, dat was op 24 februari 1992. Rond hetzelfde moment ontdekte Courtney Love dat ze zwanger was. Hun dochter Frances Bean werd geboren op 18 augustus 1992. De naam Frances kwam van Frances McKee (zangeres van The Vaselines) en de tweede naam ‘Bean’ omdat Kurt beweerde dat het meisje op een boon zou lijken tijdens de echografie. Courtney Love was echter, zoals iedereen wel wist, een zware heroïnegebruikster. Dit kwam zeker niet ten goede in de media en de maatschappij. Twee weken nadat Frances Bean geboren werd, verbood de rechter dat het kind in het huis van Love en Cobain zou wonen. Het kind werd dan uiteindelijk geplaatst bij een familielid van Courtney Love. Na lange juridische ondernemingen kreeg het koppel dan toch het hoederecht van het kind terug. Maar de Nirvanafans waren nog steeds niet tevreden met de komst van Courtney Love. Ze beweerden dat ze Kurt gebruikte om haar eigen band, Hole, bekend te maken. Kurt voelde zich niet goed door alle drukte van de showbusiness en dit werd voor het eerst duidelijk bij zijn eerste zelfmoordpoging in Rome op 4 maart 1994. Hij had vijftig Rohypnol pillen ingeslikt, maar ontwaakte een dag later al uit zijn coma. Twee weken later probeerde Kurt Cobain zelfmoord te plegen met een revolver, maar de politie van Seattle greep in en nam alle wapens en munitie in beslag. Cobain ontkende alles, maar het werd al duidelijk dat zijn zware heroïneverslaving een zware tol begon op te eisen. Op 25 maart 1994 stemde Kurt ermee in om zich op te nemen in een afkickcentrum. Hij ging naar de Exodus kliniek in Los Angeles. Op verzoek van Kurt kocht zijn vriend Dylan Carlson een hagelgeweer, het wapen waarmee hij later zelfmoord zou plegen. Op 1 april 1994 vluchtte Kurt Cobain uit de kliniek en nam hij het vliegtuig naar Seattle. Op 4 april werd hij door Courtney Love als vermist opgegeven. Vier dagen later werd hij dood aangetroffen in zijn huis in Seattle door elektricien Gary Smith. Het geweer dat zijn vriend gekocht had bleek dus het wapen te zijn waarmee hij zichzelf door het hoofd schoot. De eigenlijke sterfdatum was 5 april 1994. Er zijn echter nog vele puzzels die opgelost moeten worden om echt zeker te zijn van een zelfmoord. Zo was er een grote hoeveelheid heroïne in het bloed van Kurt Cobain gevonden, volgens velen veel te hoog om te trekker over te kunnen halen. Anderen beweren dan weer dat het moeilijk is om een exacte hoeveelheid aan te tonen. En nog anderen beweren dat Kurt zo gewend was aan de heroïne dat het voor hem niet moeilijk geweest moet zijn om trekker over te halen. Een ander punt waarover twijfel is, is het verschillend handschrift in de afscheidsbrief. De laatste vier regels zouden in een andere stijl geschreven zijn. Een derde twijfelpunt is dat er geen vingerafdrukken zijn gevonden op het hagelgeweer. Ook de wijze waarop Kurt het geweer vastgehouden zou hebben blijft twijfelachtig. Volgens de privé-detective van Courtney Love Tom Grant, die de laatste uren van Kurt Cobain geschaduwd heeft, zou Kurts arm te kort geweest zijn om het wapen vast te houden, en zou hij het wapen afgevuurd moeten hebben met zijn teen. Het lijk werd echter gevonden met beide schoenen aan. Specialisten beweerden dat dit normaal zou zijn, en het mogelijk door verschuiving van de terugslag van het wapen kwam dat er geen vingerdrukken achtergelaten werden.
Krist Novoselic
Krist Novoselic (ook wel Chris genoemd) is geboren op 16 mei 1965 in Compton, Californië. Zijn vader is van Bosnië en zijn moeder is afkomstig van Kroatië. Hij was van het begin tot het einde (1987 – 1994) medeoprichter en bassist van Nirvana. In ’85 ontmoette hij Kurt Cobain. Na enkele mislukte pogingen richt het duo dan in 1987 Nirvana op. Naast de basgitaar speelt hij ook accordeon. Na de periode van Nirvana startte Krist in 1995 de band Sweet 75. Met Jello Biafra en Kim Thayil speelde hij in No WTO Combo. Een band die misschien wel het record van de kortste bestaanstijd op zich mag schrijven. No WTO Combo bleef maar héél kort bij mekaar, van 26 november 1999 tot 1 december 1999. In 2002 startte hij een nieuwe band, Eyes Adrift. Ook hier was het succes van korte duur: na één album stopte de band in 2003 ermee. Hij besloot uiteindelijk om in de hardcore-punkband uit San Francisco Flipper te gaan.
Dave Grohl
Dave Grohl is geboren op 14 januari 1969 in Warren, Ohio. Op zestienjarige leeftijd kreeg Grohl een plek aangeboden in Scream als drummer. Hij stopte hiervoor met school zodat hij zich volledig kon concentreren op zijn muziekcarrière. Hij ontmoette in 1990 de Nirvana-leden Kurt Cobain en Krist Novoselic. Scream viel niet veel later uit mekaar toen de bassist het liet afweten. Het twijfelde dan ook niet lang om, op advies van Buzz Osborne, Krist Novoselic te bellen voor een auditie. Grohl werd aangenomen en verhuisde naar Seattle. Hij kwam in de band tijdens de succesjaren en maakte deel uit van het album Nevermind. De hitsingle Smells Like Teen Spirit werd een overweldigend succes. Dave Grohl schreef zelf ook nummers, maar wilde niet dat deze vermengd zouden worden in de stijl van Nirvana. Hij nam in 1992 een album op, getiteld Pocketwatch. Een nummer van dat album, Color Pictures of a Marigold, werd uiteindelijk de B-side van de single Heart-Shaped Box. Dave Grohl speelde tot het einde, in 1994, in Nirvana. Later in 1994 nam Grohl een album op waarbij hij de gitaar,bas en drumpartijen zelf speelde. Het album werd uitgebracht onder de naam Foo Fighters. Hij vroeg ex- Nirvanaleden Pat Smear en Krist Novoselic om bij zijn band te komen. Smear ging in op het aanbod, maar Novoselic weigerde. Samen met Pat Smear kwamen dan ook twee leden, afkomstig van Sunny Day Real Estate, in de band: drummer William Goldsmith en bassist Nate Mendel. Zelf verzorgde Grohl de zang en de gitaar. The Colour and the Shape was de titel van het tweede album, dat uitkwam in 1997. Het bevatte enkele hits: Everlong, My Hero en Monkey Wrench. Hetzelfde jaar verlaten Smear en Goldsmith de Foo Fighters en blijven er nog twee leden over. De twee lege plaatsen worden echter snel opgevuld door drummer Taylor Hawkins en gitarist Chris Shiflett. In 1999 verschijnt dan uiteindelijk There is Nothing Left to Lose. Drie jaar later komt een nieuw album One by One. Het publiek is enthousiast en de Foo Fighters krijgen meer en meer succes. In 2006 komt het album Skin & Bones uit, dit is een livealbum met een bijgevoegde, gelijknamige DVD. De Foo Fighters besluiten dan een akoestische tour te doen en halen Pat Smear opnieuw tijdelijk bij de band. Die laatste speelde ook nog even mee in het album Echoes, Silence, Patience & Grace. Dave Grohl heeft tot nu toe al aan zo’n 23 albums meegewerkt.
Pat Smear
Pat Smear werd op 5 augustus 1959 geboren als Georg Ruthenberg in Los Angeles, Californië. In 1976 richtte hij de band The Germs op. De bandleden waren Lorna Doom, Don Bolles en medeoprichter Darby Crash. Drie jaar later bracht de band hun debuutalbum GI uit. De plaat was erg succesvol in de punkgeschiedenis. Pat Smear maakte nog twee soloalbums: So you fell in love with a musician en Ruthensmear. Naast zijn passie voor muziek, was hij ook acteur in televisieseries en films. Hij ontmoette Courtney Love, de vrouw van Kurt Cobain, toen hij aan de film Breakin’ werkte. Kurt Cobain vroeg hem uiteindelijk of hij in Nirvana wilde spelen. Hij ging op het aanbod in en speelde nog enkele maanden in Nirvana voordat Kurt Cobain tenslotte zelfmoord pleegde. Pat Smear werd uiteindelijk gevraagd door voormalig drummer bij Nirvana Dave Grohl om in zijn band Foo Fighters te spelen. Daar stemde hij mee in en deed dit tot 1997. Hij speelt tevens mee op het nieuwe album van de Foo Fighters: Echoes, Silence, Patience and Grace (uitgekomen op 25 september 2007).
Fans
Nirvana heeft tot vandaag nog steeds een heleboel fans rondlopen. Ook het album Unplugged in New York werd in het Guinness Record Book opgenomen als bestverkochte album na het overlijden van de uitvoerder. Hoewel er enkele tragische voorvallen zijn gebeurd na de dood van frontman Kurt Cobain. Vijf dagen na de dood van Cobain, en twee dagen nadat hij gevonden werd kwamen er zon zevenduizend mensen naar Seattle om hem te gedenken. Na de afloop schoot Daniel Kaspar, net zoals Kurt Cobain, zichzelf een kogel door het hoofd. Tevens pleegde in Australië een tiener op dezelfde manier zelfmoord, en ook in Turkije pleegde een zestienjarig meisje met Nirvana op de achtergrond op die manier zelfmoord.
