Creationisme versus evolutietheorie

0
1138
blog placeholder

Dit jaar, 2009, wordt wel het jaar van Charles Darwin genoemd. Het is namelijk precies 200 jaar geleden dat deze geleerde geboren werd en het is ook nog eens 150 jaar geleden dat hij zijn beroemde boek “On the origins of species by means of natural selection” publiceerde. Om deze reden staan Darwin en zijn evolutietheorie dit jaar in de schijnwerpers. Maar ook de tegenpartij greep het Darwinjaar aan om de creationistische theorie weer van stal te halen. Lees hier meer over beide theorieën.

Het creationisme
In West Europa was het boek Genesis uit de bijbel eeuwenlang het belangrijkste uitgangspunt voor wetenschappers. Hierin wordt beschreven hoe God een jaar of zesduizend geleden de aarde schiep met alle planten en dieren. Deze zouden verder niet veranderen of kunnen veranderen, aangezien God ze perfect schiep. In de achttiende eeuw zetten wetenschappers echter steeds meer vraagtekens te zetten bij deze theorie. Fossielen van uitgestorven dieren zoals dinosauriërs waren op geen enkele manier in de leer te plaatsen. De wetenschappers bestudeerden de fossielen en de gesteentelagen waarin zij werden gevonden en men ontdekte een bepaalde volgorde in de overblijfselen. Uiteraard zocht men naar een nieuwe theorie, waarin deze vondsten wel pasten en die de veranderingen en verscheidenheid aan soorten verklaarde.

De evolutietheorie
Een Griekse filosoof als Anaximandros, die zo’n 600 jaar voor het begin van onze jaartelling leefde, ging al uit van biologische evolutie. Hij schreef dat vissen de eerste levende wezens waren en dat andere dieren en mensen in de loop der tijd uit vissen waren ontstaan. Toch sloeg dit idee niet algemeen aan en duurde het nog eeuwen voor het serieus bestudeerd zou worden. Charles Darwin, die leefde van 1809 tot 1882 wordt daarom gezien als de grondlegger van de evolutietheorie. Het is een natuurwetenschappelijke theorie, die de ontwikkeling van het leven op Aarde verklaart door evolutie. Hierbij veranderen de erfelijke eigenschappen van planten of dieren in de loop der tijd, als gevolg van natuurlijke selectie en aanpassing aan veranderde omstandigheden. Nadat zijn boek “On the origin of species” verscheen in 1859 werd deze evolutietheorie onder wetenschappers algemeen aanvaard. In tegenstelling tot de verklaring die het boek Genesis bood, biedt de evolutietheorie wel een verklaring voor het ontstaan, het veranderen en het uitsterven van soorten. Ook in de anderhalve eeuw na het lanceren van Darwin’s theorie is de evolutietheorie verder ontwikkeld en gecombineerd met genetica en moleculaire biologie. Omdat de theorie praktisch al het bewijsmateriaal verklaart dat in de aarde wordt gevonden en naadloos aansloot bij andere wetenschappelijke disciplines wordt het in wetenschappelijke kring als een beter en geloofwaardiger uitgangspunt gezien dan het letterlijke scheppingsverhaal uit de bijbel. Wat overigens niet betekent dat de evolutietheorie bewezen is.

Verzet tegen de evolutietheorie
Ook al is de evolutietheorie niet bewezen, maar wel redelijk plausibel, sinds het lanceren ervan was er al verzet tegen Darwin’s werk. Weliswaar niet door wetenschappers, als wel door gelovigen die menen dat er niets mis is met het Genesisverhaal. Zij zien het nog steeds als de enige juiste weergave van het ontstaan van de wereld en de soorten en vinden dat de evolutietheorie te dominant belicht wordt in het onderwijs. In de Verenigde Staten ontwikkelden fundamentalistische christenen “Scientific Creationism” en “Intelligent Design”, twee vormen van creationisme die een wetenschappelijk alternatief willen bieden voor de evolutietheorie. Maar ook in Nederland, België en Groot-Brittannië wordt de roep om een plaats voor een Schepper in het verhaal steeds harder. Ook worden er “bewijzen” geleverd voor de creationistische theorie, bijvoorbeeld in de vorm van Harun Yahya’s “Atlas of Creation”. Dit boek staat vol illustraties die juist de onveranderlijkheid van plant- en diersoorten aantonen. Om het creationistisch denken onder de aandacht van het grote publiek te krijgen, werd in februari 2009 in Nederland nog een huis-aan-huisfolder verspreid.

En wie heeft er dan gelijk?
In de Middeleeuwen kwam men nog wel weg met een letterlijke interpretatie dat God de aarde, met alle planten, dieren en de mensheid nog niet zo heel lang geleden in zes dagen schiep. Het scheppingsverhaal kan evengoed nog steeds dienen als een symbolische vertelling. Overigens zijn er ook religies met een creationistische leer die wel veel verder teruggaat in de tijd. Een voorbeeld hiervan zijn bepaalde stromingen van het hindoeïsme, die er op basis van passages uit de Veda’s van uitgaan dat zowel de Aarde als de mensheid maar liefst 15 miljard jaar bestaan. Dat is dan juist weer drie keer zo lang als de Westerse wetenschap heeft becijferd. Kortom, zoveel mensen, zoveel meningen, zeker als het gaat over onderwerpen die we niet zo gemakkelijk kunnen bevatten als we zouden willen.

LAAT EEN REACTIE ACHTER

Please enter your comment!
Please enter your name here