Post-traumatische stress stoornis is een psychische aandoening na een angstaanjagende gebeurtenis. Vaak hebben deze mensen nachtmerries over de gebeurtenis of zeer angstige herinneringen, alsof ze nog in de gebeurtenis leven. Verder lijken ze emotioneel gevoelloos te zijn naar anderen, met wie ze ooit een goede of intieme relatie hadden. Deze stoornis kwam in de publieke aandacht door oorlogsveteranen, die veel nare dingen hadden meegemaakt in een oorlog. Toch kun je dit ook ontwikkelen na een ramp, ernstig ongeval, gewelddadige aanvallen, natuurramp, overval, verkrachting of een vliegramp. De gebeurtenis wordt iets bedreigends voor de persoon, die het heeft meegemaakt en gaat zijn leven beïnvloeden en beheersen.
Uitingen PTSS
Na een traumatische gebeurtenis kunnen mensen last krijgen van nachtmerries en zeer levensechte herinneringen, die hen lijken te overspoelen. Ze kunnen ook slaapproblemen krijgen, zich depressief voelen, schrikachtig worden of zich gevoelloos voelen. De interesse in dingen vervaagd en het lijkt of ze niet meer kunnen genieten van de dagelijkse dingen. Ze kunnen zelfs agressief worden en gewelddadig. Herinneringen zijn zeer pijnlijk en leuke zaken, zoals verjaardagen worden vermeden. PTSS kan zich op elke leeftijd ontwikkelen na een diep ingrijpende gebeurtenis. Het kan ook gepaard gaan met zware depressie, alcohol- en drugsgebruik. In het algemeen lijken de symptomen erger te zijn dan de gebeurtenis, die de aanleiding was van de stoornis. In ieder geval voor de buitenstaander.
Triggers
Een getraumatiseerd iemand kan last hebben van triggers. Dat betekent, dat een gewone gebeurtenissen kunnen dienen als herinnering aan het trauma. Indringende beelden en gevoelsherinneringen, die hij dan heeft worden ervaren als een echte gebeurtenis en zijn zeer pijnlijk. Zo’n herinnering heet flashback. Deze herinneringen kunnen enkele seconden duren, maar ook uren. Flashbacks kunnen optreden in de vorm van beelden, geuren, geluiden en (angst)gevoelens. Hij beleeft de gebeurtenis opnieuw. Niet iedereen, die iets ernstigs meemaakt krijgt PTSS, met alle ervaringen. De diagnose PTSS wordt gesteld als de klachten langer dan een maand aanhouden. De eerste symptomen van PTSS dienen zich meestal wel in de eerste 3 maanden na het trauma aan. Maar het verloop en de ernst van de stoornis varieert per persoon. Sommige mensen hebben weinig last en kunnen na een aantal weken hun leven weer hervatten, anderen herstellen binnen 6 maanden, maar anderen hebben de symptomen langer en in ernstiger mate. De stoornis kan ook chronisch worden.
Behandeling
Veel mensen met een angststoornis of PTSS kunnen worden geholpen met een behandeling. Een vorm van psychotherapie en medicatie. De medicatie is niet om te genezen, maar om de ergste angstaanvallen en flashbackgevolgen te reduceren. Gedragstherapie is erop gericht om de gevolgen van de pijn, het ongewenste gedrag te verminderen of te stoppen. Bij cognitieve gedragstherapie leert de cliënt te reageren op verschillende situaties van paniek en angstaanvallen. En leert hij ook, dat zijn eigen denk- en handelpatronen kunnen wijzigen, zodat de klachten minder vaak en minder heftig zullen optreden.
