Netwerkplaatsing
Als een kind uit huis geplaatst wordt door de kinderrechter en gaat wonen bij familie, noemt men dat een netwerkplaatsing. Een toenemend aantal kinderen komt in het gezin van de grootouders terecht. Enkele redenen zijn:
Tienerzwangerschappen,
Een toenemend aantal echtscheidingen en eenoudergezinnen,
Ernstige ziekte van een van de ouders,
Mishandeling, verwaarlozing of misbruik van het kind door de ouder(s),
Overlijden van de ouder,
In de meeste grootouder-pleeggezinnen woont het kind zonder zijn ouders en meestal voor een periode van meer dan 5 jaar. Deze grootouders zijn een diverse groep mensen, in de leeftijd van rond de 40 tot ver in de 70. De meeste van deze mensen waren al bezig om wat rustiger aan te gaan leven en geven dat op, op het moment, dat ze de verantwoordelijkheid nemen voor de opvoeding van hun kleinkind. Die verantwoordelijkheid nemen ze op dat moment over van hun kind. Omdat het om zowel hun kind als hun kleinkind gaat, kan het gevoelens oproepen van verdriet, woede, verlies en ook van schuld. Het geeft niet alleen een emotionele last, maar ook de financiële lasten kunnen groot zijn. Een kind opvoeden kost geld. Ook kan er een culturele schok komen voor de grootouders, want ze krijgen te maken met kinderen of tieners van een andere generatie.
Veel grootouders onderschatten de rol, die ze nu moeten gaan aannemen, namelijk de rol als ouder. Ze zullen opnieuw moeten leren om grenzen vast te stellen en consequent te gaan opvoeden, zoals ze dat ook deden bij hun kinderen. Het vrijblijvende van opa en oma zijn, is dan voorbij.
Problemen,die de kinderen meenemen
Veel van de kinderen, die bij hun opa en oma gaan wonen, hebben te kampen met grote problemen of risico-factoren, zoals mishandeling, verwaarlozing, verslaafd geboren en de gevolgen daarvan, verlies van eigen ouders of in de steek gelaten door ouders. Deze ernstige problemen vormen een risico voor zowel kinderen als grootouders. Het zal niet makkelijk zijn, maar de zorg voor een kleinkind kan ook positief uitvallen. Grootouders geven het kleinkind perspectief en ze hebben al veel ervaring met opvoeden. Ze kunnen stabiliteit geven in het leven van hun kleinkinderen, voorspelbaarheid en een gezond rolmodel. Omdat de grootouders zowel de ouders als het kind kennen en het kind in zijn eigen leefmilieu blijft, kan dit veel rust geven bij het kleinkind. Kinderpsychologen erkennen de belangrijke rol, die grootouders spelen in deze vorm van pleegzorg. Als grootouders hun eigen behoeften en grenzen kennen, kunnen ze op een goede manier voldoen aan het pleegouderschap. Verder zullen ze ondersteund worden door een gezinsbegeleider van de pleegzorginstantie, die hen in alles zal ondersteunen.
