Over de Menopauze

0
1319
blog placeholder

De menopauze is het einde van de vruchtbare periode van vrouwen, een moment dat wordt bereikt bij de laatste menstruatie. Voor de meeste vrouwen zijn de menopauze en de overgang het gevolg van een natuurlijk proces, en vindt dit ergens plaats tussen het vijfenveertigste en vijfenvijftigste levensjaar. Maar soms gebeurt het eerder, alls bijvoorbeeld de eierstokken verwijderd zijn, dan kan de menopauze eerder intreden. Dit gebeurt ook vaak bij vrouwen die chemotherapie hebben gehad. De zogenaamde premature menopauze is een menopauze die optreedt voor het veertigste levensjaar en dit komt voor bij 1% van de vrouwen.

Het woord “menopauze” is een samenvoeging van de twee Griekse woorden voor “maand” en “ophouden”. Hoewel de menopauze strikt genomen maar een enkel moment beslaat, namelijk de allerlaatste menstruatie, wordt de gehele periode eromheen ook wel menopauze genoemd, of overgang. Deze fase, die officieel “climacterium” heet en gemiddeld zo´n zes tot twaalf jaar kan duren, is voor de vrouw de overgang naar een nieuwe levensfase. Tijdens de pre-menopauze worden de eierstokken langzaam aan steeds minder actief en produceren steeds minder oestrogenen. Daardoor geven ze steeds minder rijpe eicellen af, waardoor de vruchtbaarheid daalt. Totdat de “echte” menopauze plaatsvindt en de menstruatie geheel, en voorgoed, stopt. Dit laatste is pas met zekerheid te zeggen als de menstruatie een heel jaar is uitgebleven. In de post-menopauze die hierop volgt, zijn de hormonen nog steeds aan het veranderen. Tijdens de gehele overgang kunnen vrouwen heel uiteenlopende symptomen en gevoelens hebben. Dit varieert van gevoelens van opluchting en bevrijding tot ongemak en depressie. Daarentegen wijzen onderzoeken steeds meer uit, dat veel gevallen van echte depressies niet zozeer met de menopauze zelf te maken hebben. Zij zouden voortkomen uit het meer algemene verouderingsproces en de levensomstandigheden die bij deze fase horen. Veel vrouwen hebben te maken gekregen met zaken als een scheiding of het weduwe worden, hun kinderen gaan het huis uit en vaak zijn ze ook nog verantwoordelijk voor de zorg voor bejaarde familieleden.

Hoe de menopauze wordt ervaren, is bijna per vrouw verschillend. Daarbij zijn niet alleen de fysieke klachten en de hormonale veranderingen bepalend, maar ook hoe de vrouw in kwestie aankijkt tegen de nieuwe levensfase. De menopauze is een duidelijke mijlpaal is in het proces van het ouder worden, die vaak gepaard gaat met de eerder genoemde levensomstandigheden. Fysiek gezien verandert de hormonale balans van het lichaam. Daardoor verandert de menstruatie, maar dit kan op verschillende manieren. Bij sommige vrouwen stopt het van het ene op het andere moment, en bij anderen neemt het geleidelijk af, zowel qua frequentie als qua heftigheid van de bloedingen. Door de hormoon-veranderingen kunnen de vrouwen onder andere snel geïrriteerd kan raken of last hebben van heftige stemmingsschommelingen. Daarnaast treden er allerlei fysieke symptomen zoals hartkloppingen en de beruchte opvliegers, het meest bekende symptoom van de menopauze. Hierbij krijgt de vrouw het zonder aanleiding ineens heel erg warm, loopt rood aan en gaat hevig zweten. De opvliegers worden eveneens veroorzaakt door hormoon-veranderingen, die de temperatuurcontrole van het lichaam beïnvloeden. Daarnaast komen klachten als concentratieverlies, vergeetachtigheid en klachten aan de urinewegen voor zoals incontinentie. Seksuele veranderingen komen voor, zoals vaginale droogheid en een verminderde interesse in seks. Later in de menopauze kunnen er ernstigere symptomen optreden omdat de vaginawanden steeds dunner, droger en minder elastisch worden en kwetsbaarder voor besmetting. Sommige vrouwen in de menopauze lijden aan slapeloosheid of een verstoorde slaap. Dit gebrek aan slaap leidt uiteraard overdag tot ongemak. Ook kan het cholesterolgehalte van het bloed gaan stijgen en is er, althans in West Europa en de Verenigde Staten, een verhoogd risico op botontkalking.

Behandeling van de symptomen

Wanneer er sprake is van ernstige klachten, veroorzaakt door de menopauze, dan worden soms hormoon-vervangende preparaten gegeven. In de Verenigde Staten was dit langere tijd heel gebruikelijk. Men meende dat deze behandeling het risico op botontkalking en op hart- en vaatziekten zou verlagen. Maar het lijkt er op dat deze hormoonvervangings-therapie bijwerkingen heeft. Vrouwen hebben als gevolg van de behandeling mogelijk een groter risico op een aantal andere ziekten. Daarbij wordt gedacht aan de ziekte van Alzheimer, hartziekten, borstkanker en herseninfarcten. Ook wordt er wel op gewezen dat de menopauze een natuurlijk proces is, en geen ziekte die je moet behandelen met een hormoonpreparaat. Aan de andere kant, kun je bijvoorbeeld in geval van erge klachten, natuurlijk wel kiezen voor verlichting van de symptomen. Hoe dan ook is de menopauze een periode die vraagt om je wat meer in acht te nemen, je bent tenslotte geen twintig meer. Regelmatige lichaamsbeweging kan helpen om het hormonale evenwicht zoveel mogelijk te handhaven en om de spiermassa te bewaren. Gezond eten is natuurlijk voor iedereen belangrijk, en dit geldt ook voor vrouwen in de overgang. Je kunt informeren bij je arts of het nodig is om extra vitamines en mineralen te nemen. Er bestaan overigens speciale supplementen, die gericht zijn op deze levensfase. Ook van soja-producten is het bekend dat zij op een natuurlijke manier kunnen helpen, omdat soja rijk is aan isoflavonen, die een gunstig effect hebben op de hormoonhuishouding. Het wijd verbreidde gebruik van soja in Aziatische landen, in plaats van dierlijke eiwitten, is mogelijk de oorzaak dat in deze landen nauwelijks botontkalking voorkomt, ook niet bij vrouwen na de menopauze. Met vriendinnen of andere lotgenoten praten kan helpen om de emotionele klachten en de stemmingswisselingen in een juist perspectief te zien. Maar als dit niet toereikend is, neem dat contact op met je huisarts. Als de psychische symptomen die voortkomen uit de overgang, of je levensomstandigheden, ernstig zijn ben je misschien gebaat bij professionele hulp.

LAAT EEN REACTIE ACHTER

Please enter your comment!
Please enter your name here