Het gaat vaak fout; het geven van een goede presentatie. Didactische vaardigheden zijn vaak onder de maat ondanks het feit dat mensen met dit gebrek aan vaardigheden wel presentaties geven die u als luisteraar dan met pijn en moeite moet uitzitten.
In dit artikel vindt u een aantal tips die u wellicht kunnen helpen uw presentatie beter, boeiender en interessanter te maken. Hierbij houden we een basisvraag in ons achterhoofd: “Wat zou ik hiervan vinden als ik er zèlf naar zou moeten luisteren?”. Verplaats u dus iedere keer in het publiek en probeer vanuit die hoek naar uw eigen presentatie te kijken.
Voorbereiden
Voor u gaat starten met aantekeningen, opdrachten of PowerPoint zou u zich eerst af moeten vragen waarom u het zichzelf zo moeilijk gaat maken om een presentatie te geven: Wat is het doel? Wilt u uw kennis delen? Of heeft u een speech op een bruiloft? Doelgroep, doel en situatie zijn totaal verschillend. Hierop dient de presentatie aangepast te worden. En vergeet de basisvraag niet: “Wat zou ik hiervan vinden als ik er zelf naar zou moeten luisteren?”
En.. actie?!
Het wordt nog regelmatig overgeslagen, maar ik start ermee: Humor. Daarmee wil ik niet zeggen dat u zich moet gedragen als amateur-stand-up-comedian, maar enige luchtigheid helpt wel om uw publiek bij de les te houden.
Bovendien zou enige interactie met uw publiek ook geen overbodige luxe zijn. U verwacht dat uw publiek naar u luistert, maar waarom zouden ze dat doen als u geen aandacht aan hen besteed maar enkel uw monoloog afratelt? Stel uzelf de basisvraag nog maar eens….
En? Wilt u enkel een uur luisteren (en wellicht uw aandacht halverwege al kwijt zijn?) of zou u weer wakker zijn als de spreker zich ook rechtstreeks tot u richt? (Bijvoorbeeld doordat er een reactie, antwoord of vraag van u wordt verwacht?)
Natuurlijk zijn de basale elementen nog steeds van cruciaal belang. Zorg voor een pakkende inhoud, schrijf het desnoods eens uit om te zien of het verhaal ook een logische kop, middenstuk en eind heeft. En als u onzeker bent over uw vaardigheden; oefen het dan eens voor een ander, neem het op op band, luister het eens na. (En als u heel heel heel onzeker bent, doe dan eerst eens een cursus presentatievaardigheden)
Zorg voor een krachtig stemgebruik en een sterke, zelfverzekerde houding: rechtop, beide benen op de grond en erg belangrijk: kijk uw publiek aan!
Gebruik visuele hulpmiddelen. Maar let wel; het zijn hulpmiddelen. Dat betekent dat het verhaal uit uw mond komt en niet uit het beeldscherm. Gebruik dus zo min mogelijk tekst. (Niets is zo’n nachtmerrie als sprekers die de hele presentatie aflezen van het scherm. En dus bijna impliciet stellen dat het publiek zelf niet kan lezen!) Durf ook eens origineel te zijn met een pakkend plaatje of filmpje. Wat dat betreft is het spreekwoord “beelden zeggen meer dan duizend woorden” er niet voor niets!
Zorg ook voor een afsluiting. Sommige mensen sluiten namelijk helemaal niet af. De daarop volgende ongemakkelijke stilte en een vertwijfeld opstartend applaus, is tenenkrommend. Voorkom dit! Een “Dan wil ik u graag bedanken voor uw aandacht” is in ieder geval een slot, dus dat is wel het minste wat u uw publiek verschuldigd bent. Maar daar eens van afwijken met een origineler einde kan het slot natuurlijk weer krachtiger maken.
Afhankelijk van doel en situatie geeft u uw publiek wel of geen gelegenheid tot het stellen van vragen tijdens of na de presentatie (dat laatste is een keus die u zelf als spreker kunt maken). Probeer deze zo goed mogelijk te beantwoorden. Maar: als u het niet weet, kunt u ook gewoon eerlijk zijn en zeggen dat u daar nu het antwoord niet op weet (maar het gerust wil nazoeken). De halfslachtige hoe-lul-ik-me-eruit pogingen waar sprekers zich vaak in weten te werken geeft alle reden voor plaatsvervangende schaamte en levert een hoog gehalte rode koppies en genante situaties op. Niet doen dus, het publiek prikt er doorgaans dwars doorheen.
Ik ben persoonlijk ook geen voorstander van het uitdelen van hand-outs terwijl ik mijn presentatie nog moet gaan geven; Eventuele grapjes worden al verraden, verrassingseffecten teniet gedaan, mensen zijn meer bezig met bladeren dan dat ze mij nog horen, laat staan zien. Een presentatie nog eens na kunnen lezen vind ik dan weer echter een service naar mijn publiek toe, dus indien er behoefte is, ligt er altijd een stapeltje hand-outs om mee te nemen. De keus is aan u, en wellicht ook afhankelijk van doel en situatie. Mocht u nou geen zin hebben bovenstaande tekst nog eens te lezen, geef ik u nog een samenvattend lijstje tips. :
Bepaal het doel van uw presentatie
Verdiep u in de doelgroep (uw publiek)
Zorg voor een logisch lopend verhaal
Gebruik uw stem op krachtige, overtuigende en levendige wijze
Kijk uw publiek aan, maak contact.
Gebruik humor en verrassingselementen. (Houdt uw publiek wakker!)
Maak contact met uw publiek, verwerk eventueel interactieve elementen
Maak gebruik van visuele hulpmiddelen maar overdrijf het niet! Het woord “hulp” staat er niet voor niets!
Sluit uw presentatie ook netjes af (op originele of meer standaard-manier, als u het maar doet).
Stel uzelf (wanneer u met uw eigen presentatie bezig bent) regelmatig de vraag:
“Wat zou ik hiervan vinden als ik er zèlf naar zou moeten luisteren?”
