Antonio Lucio Vivaldi was een Italiaanse priester, componist en virtuoze violist. Hij werd in het jaar 1678 geboren in Venetië en stierf in 1741 in de Oostenrijkse hoofdstad Wenen.
Het leven van Antonio Vivaldi
Vivaldi werd in zijn muziekcarrière geholpen door zijn vader, die een van de meest vooraanstaande violisten van de Cappella di San Marco in Venetië was. Later leerde hij verder bij Giovanni Legrenzi en volgde daarnaast een opleiding tot priester, waartoe hij 1703 werd gewijd. Al snel kreeg hij de bijnaam “Il Prete Rosso “, de rode priester, vanwege zijn rode haar. In verband met zijn slechte gezondheid, hij leed aan astma, kon hij geen deel meer nemen aan de heilige mis en in plaats daarvan werd hij vioolleraar in het Pio Ospedale della Pietà van Venetië, een tehuis voor wezen en jonge prostituees. Voor hen componeerde Vivaldi de meeste van zijn concerten, cantates en gewijde muziek. De muzikale meisjes verwierven grote faam, niet alleen in Italië maar ook in het buitenland. Naast zijn vele reizen vervulde Vivaldi diverse taken in het weeshuis en kreeg er in 1713 de verantwoordelijkheid voor alle muzikale activiteiten. Ondanks zijn werk als priester was Vivaldi vermoedelijk regelmatig verwikkeld in liefdesaffaires, waaronder met de zangeres Anna Giraud.
De betekenis van Vivaldi´s muziek
Vivaldi was een productieve componist, die snel werkte. Zijn werk omvat onder andere meer dan 500 concerten, waarvan bijna de helft voor viool, zesenveertig opera’s, vijfenzeventigste sonates, kamermuziek en een aantal symfonieën. Uit hoofde van zijn functie schreef hij natuurlijk ook religieuze muziek. Zijn beroemdste werk is waarschijnlijk “Le Quattro Stagioni”, de vier jaargetijden. Dit is een cyclus van vier vioolconcerten, die Vivaldi 1725 voor het eerst gepubliceerde als een deel van in totaal twaalf concerten, genaamd “Il Cimento dell’armonia e dell’inventione”, de krachtmeting van harmonie en inventie. Deze eerste vier concerten zijn elk vernoemd naar een seizoen, waarmee dit werk een van de eerste werken uit de programmamuziek werd.
Vivaldi’s muziek was in zijn tijd erg vernieuwend, met heldere composities en harmonische contrasten. Zijn muziek was bedoeld om de massa aan te spreken, in plaats van alleen de bovenlaag van de bevolking, zoals destijds gebruikelijk was. Vivaldi´s muziek doet meestal erg vrolijk aan, hetgeen zijn karakter en zijn plezier in het componeren weerspiegelt. Tijdens zijn leven werd Vivaldi behalve in Italië ook snel beroemd in Frankrijk, wat geen geringe prestatie was omdat dat land muzikaal gesproken behoorlijk opgesloten zat in bestaande structuren. Voor niemand minder dan Johann Sebastian Bach was Vivaldi en zijn muziek een lichtend voorbeeld. Daarnaast wordt Vivaldi gezien als een van de componisten die maakte dat de Barokmuziek een wat impressionistischer stijl kon ontwikkelen en daarmee de weg vrij maakten voor de componisten van de Romantiek. Hoewel hij tijdens zijn leven zeker succes en beroemdheid kende, stierf hij uiteindelijk in armoedige omstandigheden en raakte hij in de vergetelheid. Veel van zijn werk werd in de eerste helft van de twintigste eeuw herontdekt, maar pas in de tweede helft opnieuw uitgegeven. Tegenwoordig worden ook zijn opera’s weer herontdekt, zoals “Dorilla in Tempe”, “Ottone in villa” en “Orlando furioso”.
