Het omzetten van licht of zonlicht naar energie is waarschijnlijk één van de meest interessante uitvindingen van de eeuw voor de kampeerders die meestal geen camping willen nemen. Het geeft de kampeerder een (bijna) onbeperkte autonomie in elektriciteit. Gedaan met het meeslepen van die veel te zware batterijen.
Vroeger werd die autonomie bij gebruikers van een camper meestal verkregen door het meenemen van een generator. Deze hebben echter tal van nadelen zoals geluid, extra brandstof, geur …
Momenteel opteren veel zelfbouwers dan ook voor het inbouwen of opbouwen van een zonnepaneel voor het bijladen van hun boordaccu’s en hun startaccu. Dit maakt hen niet alleen veel milieuvriendelijker, maar dit maakt hen ook veel autonomer.
Vooreerst gaan we de verschillende types zonnepanelen (of ook lichtpanelen genoemd) overlopen met hun voor en nadelen.
Amorfe of dunnelaag zonnepaneel :
Een amorf zonnepaneel is glas waar een fotovoltaïsche actieve laag (silicium) wordt afgezet. De produktiekosten van het amorfe zonnepaneel liggen laag, maar ze hebben wel het laagste rendement. De panelen hebben een hoge spanning bij weinig licht. Dergelijke zonnepanelen worden dan ook vaak gebruikt als batterijoplader of in rekenmachientjes.
Door het lage rendement zou dergelijk paneel al snel te groot uitvallen voor het gebruik op een camper. Een groot voordeel van dit type van paneel is echter dat men met weinig licht al een goede spanning kan opwekken. Dergelijke panelen geven bij “huis”licht (geen zon dus) ook al een opbrengst. Dit zou bij bewolkt weer dus een voordeel kunnen betekenen voor ons.
De levensduur van een amorf zonnepaneel is niet zo lang als een kristallijn zonnepaneel.
Kristallijn zonnepaneel :
De kristallijn zonnepanelen kunnen onderverdeeld worden in de monokristallijne zonnepanelen en de polykristallijne zonnepanelen. Het verschil tussen beide panelen ligt hem vooral in het productieproces.
Monokristallijne panelen worden vervaardigd uit een siliciumsmelt waaruit staven worden getrokken die uit één groot kristal (monokristal) bestaan. Deze staven worden dan in schijven gesneden, gepolijst en geëtst.
Polykristallijne panelen worden gemaakt door vloeibaar silicium in blokken/staven te gieten. Tijdens het stollingsproces ontstaan er verschillende kristallen (polykristallen). Opnieuw worden deze blokken of staven in schijven gesneden en gepolijst en geëtst.
Beiden hebben een evenwaardige opbrengst, maar de polykristallijne panelen zijn goedkoper in de produktie. Monokristallijne panelen zijn op hun beurt dan iets compacter.
Deze soort zonnepanelen (zowel de monokristallijne als de polykristallijne) zijn het meest populair bij de zelfbouwers. Niet alleen door hun hoger rendement maar ook door hun compactere formule zijn ze aangewezen tot gebruik in een camper.
Van alle soorten zonnepanelen wordt de opbrengst of het vermogen uitgedrukt in Wattpiek (Wp).
Nu komt natuurlijk de vraag hoeveel Wattpiek jijzelf nodig hebt. Om dit te weten moet je gaan kijken naar het verbruik die jij genereert. Ook is het belangrijk om te gaan kijken wanneer (in welk seizoenen, dag en nacht, …) je Uw camper gaat gebruiken.
Laat ons stellen dat je overdag minder energie nodig hebt ’s avonds of ’s nachts. En men kan en mag er ook vanuit gaan dat men in de winter ook meer energie zal gebruiken als in de zomer.
Verbruik hangt natuurlijk ook grotendeels af van persoonlijke voorkeur. Met persoonlijke voorkeur bedoel ik de inbouw van een televisie, een omvormer. Allemaal elementen die je in het verbruik moet opnemen.
Men kan van volgende stelling uitgaan :
Verbruik/uur in Ah Zonnepaneel in Wp
10-15 Ah 50 – 60 Wp
15 -20 Ah 70 – 90 Wp
20 – 30 Ah 100 – 120 Wp
30 – 40 Ah 120 – 180 Wp
Meer dan 40 Ah + 180 Wp
De zonnepanelen kunnen gecombineerd worden. Indien je dus aan een Wp komt van ongeveer 110, dan kan je ook twee zonnepanelen van 55 Wp installeren.
Als laatst rijst de vraag nu hoe jij je verbruik kan berekenen. Om de bovenstaande tabel te kunnen gebruiken moeten we ons verbruik gaan uitdrukken in Ah (Ampères per uur). Voor de berekening hiervan hebben we een aantal formules nodig :
Watt = Volt x Ampere
Ampere = Watt :Volt
Meestal werken we in een camper met 12V, dus zullen we altijd het aantal wattages delen door 12.
Praktisch betekent dit : een lamp van 50W op 12 V verbruikt 4,16 Ampère verbruikt of een koelkast van 200W op 12 V verbruikt 16,6 A.
Om aan het verbruik in Ah te komen, doe je het aantal Ampère maal het aantal Uren. Uw lamp van 50 W zal voor 4 uur branden dus (4 h x 4,16 A) 16,64 Ah verbruiken. Voor één uur is dit (1 h x 4,16 A) 4,16 Ah.
Neem nu alle toestellen en alle verbruikers bij elkaar en maak een schatting hoeveel uren je deze zal gebruiken op 24 uur. Deel het aantal Ah dan door 24 en je komt aan het gemiddelde Ah dat je per uur verbruikt.
Reken daarbij dat je ’s nachts geen opbrengst kan hebben (geen licht = geen opbrengst). Laat ons dus stellen dat je ongeveer 12 uur geen opbrengst hebt (in de zomer is dit iets meer, in de winter is dit iets minder). We delen ons bekomen getal dus door 12.
We delen door 12 om ons verbruik volledig te laten compenseren door onze opbrengst. Tenslotte monteren we nog steeds zonnepanelen om nooit een lege accu te hebben. We moeten er dus voor zorgen dat we onze verbruikte energie terug kunnen aanvullen.
Vb (de Wattages zijn een schatting) :
Vier uur televisie (70W) – 70 : 12 x 4 = 23,33
Vier uur decoder/dvd speler (300 W) – 300 : 12 x 4 = 100
Drie uur verlichting (in totaal 150 W) – 150 : 12 x 3 = 37,5
Twee uur ventilator van verwarming (30W) – 30 : 12 x 2 = 5
Eén uur waterpomp (200W) – 200 : 12 x 1 = 16,66
Vijf uur radio (50 W) – 50 : 12 x 5 = 20,83
Totaal : 203,33
We delen dit door 12 en bekomen 16,94. afgerond betekent dit dat we een gemiddeld verbruik van 17 ah hebben. Volgens de tabel zouden we dus tot 90 Wp kunnen installeren op onze camper.
Als gebruiker van een zonnepaneel rest ons nu enkel nog de installatie en keuze van de zonnepanelen (merk).
