Alvorens we beginnen met de installatie van een zonnepaneel moeten we deze eerst aanschaffen. Het marktsegment van zonnepanelen is de laatste jaren zo gegroeid, waardoor er een overaanbod ontstaan is in de zonnepanelen. Dit overaanbod lijdt tot heel veel verschillende merken met elk hun specificaties, maar lijdt niet altijd tot een daling van de prijs.
Veel bedrijven bieden tegenwoordig sets (zonnepaneel, laadregelaar, bevestigingen, …) aan, waardoor de prijs enigszins gedrukt wordt, toch kunnen we de aanschaf van dergelijke stroomvoorziening allesbehalve goedkoop noemen.
Bij de aanschaf kijken we natuurlijk niet alleen naar de prijs. We baseren ons eveneens op de kwaliteit en de opbrengst die we nodig hebben. Hierna enkele tips waarop men zich kan baseren.
Kwaliteit :
Elk zonnepaneel bestaat uit verschillende componenten. Zo heb je bijvoorbeeld het glas, het frame, de aansluitdoos, … Ook is het van belang dat alle componenten naadloos aansluiten op elkaar.
Over het glas kunnen we zeggen dat ze moet gehard zijn, om zo de gure weersomstandigheden (hagel, regen, …) te kunnen doorstaan. Ook moet het glas zelfreinigend zijn, om na verloop van tijd geen minderopbrengst te hebben door het aangekoekte vuil. Liefst is het glas nog zo lichtdoorlatend mogelijk, om zo een maximale opbrengst te verkrijgen. Als laatste kunnen we stellen dat het glas zo min mogelijk terugkaatsend mag zijn, want elk licht dat teruggekaatst wordt, wordt niet omgezet in energie.
Over het frame moeten we er vanuit gaan dat deze van sterke kwaliteit is. Het frame moet het glas en de zonnecellen dragen. Deze mogen dus niet vervaardigd zijn van buigende materialen. Ook moeten we kijken hoe het frame de cellen en het glas omsluit. Met andere woorden naar de manier waarop deze componenten in het frame zitten.
De aansluitdoos moet beschikken over een “IP goedkeuring”. Met andere woorden de aansluitdoos moet waterdicht zijn en liefst ook vuilwerend. Ook moet men bij de aansluitdoos er zich van vergewissen dat de kabel via een wartel op de aansluitdoos bevestigd is. Ook de wartel moet op een waterdichte manier bevestigd zijn aan de aansluitdoos. De kabel die vertrekt uit de aansluitdoos, moet van degelijke kwaliteit zijn met een omhulsel in zonnebestendige materie.
Opbrengst :
Wat de fabrikanten of verkopers je ook trachten wijs te maken, elke Wattpiek is een Wattpiek. Hierbij speelt het geen rol welke type zonnepaneel of welk merk je koopt. Wel claimen de verkopers dat bepaalde regelaars een meeropbrengst kunnen genereren door multischakelingen en een juist laadproces. Deze zijn echter enkel efficiënt bij een lagere accuspanning.
Prijs :
Laat je niet steeds leiden door de prijs. Het is niet omdat het een zonnepaneel van een hogere prijsklasse is, dat het ook een beter zonnepaneel zal zijn. De prijs is echter wel een indicator van het productieproces. Zo zijn Monokristallijne zonnepanelen duurder om te produceren dan Polykristallijne zonnepanelen. De opbrengst is echter bijna gelijk (in Wp), hoewel dezelfde opbrengst bij een Monokristallijn zonnepaneel zal resulteren in een compacter geheel.
Eens men dan een zonnepaneel (of meerdere) aangeschaft heeft, wil men natuurlijk zo snel mogelijk overgaan tot de installatie. De meeste zelfbouwers kunnen met het advies van de verkoper/leverancier al snel aan de slag en zullen de installatie ook volledig zelf kunnen afwerken.
Bij de installatie van het zonnepaneel bemerken we verschillende componenten. Zo hebben we het component zonnepaneel (wat we al uitvoerig beschreven hebben), het component laadregelaar en het component accu.
De laadregelaar :
De laadregelaar is een toestel die ervoor zorgt dat de geleverde stroom (de opbrengst van het zonnepaneel) overgebracht wordt naar een verbruiker of in ons geval naar de accu (of beiden). De laadregelaar dient er dan ook voor te zorgen dat de batterij op de juiste en meest efficiënte manier wordt bijgeladen. Een laadregelaar fungeert dus eigenlijk als lader en/of als druppellader.
De laadregelaar dient er door middel van temperatuurcompensatie/temperatuurmeting dus ook voor te zorgen dat de batterij niet overladen wordt, want dit zou leiden tot het laten koken van de accu en dus ook tot onherroepelijke schade aan de accu.
Een goede laadregelaar wordt dan ook zo dicht mogelijk bij de accu geplaatst. Niet alleen om zo weinig mogelijk spanningsverlies te creëren, maar ook om de temperatuur van de accu zo nauwkeurig mogelijk te kennen. Tegenwoordig bestaan er echter laadregelaars met een aparte temperatuursensor die rechtstreeks op de accu kan aangesloten worden.
De laadregelaar kiezen we in functie van de gestelde eisen van de eindverbruiker (de zelfbouwer), in functie van de te laden accu’s en in functie van de geleverde opbrengst.
Bij de laadregelaar dienen we zelf te bepalen of we kiezen voor een laadregelaar die enkel en alleen de huishoud(HH)accu’s bijlaadt of kiezen we voor een laadregelaar die zowel de HH accu’s als de startaccu bijlaadt.
In het laatste geval spreken we van laadregelaars met 2 of meerdere gescheiden uitgangen. De laadstroom wordt meestal verdeeld volgens de verhouding 90% voor de HH accu en 10% voor de startaccu. Hoewel er laadregelaars op de markt zijn die de verhouding aanpasbaar maken, lijkt me dit ook de beste verhouding.
Ook bij de laadregelaars zijn de functionaliteiten en de modaliteiten bijna eindeloos. Zo heb je al laadregelaars met digitale displays, met verschillende functionaliteiten. Op die displays kan men dan ook verschillende zaken gaan aflezen. De keuze hiervan ligt meestal bij de eindgebruiker en is afhankelijk van de gestelde eisen en het te besteden budget.
De keuze of er meerdere accu’s dienen geladen te worden ligt evenwel ook bij de eindgebruiker, hoewel ik de mening toegedaan ben dat men steeds beter kiest voor een laadregelaar voor twee gescheiden accu’s. Het voordeel is dat de winterstalling iets makkelijker wordt. Men hoeft de HH accu’s niet af te koppelen of eens per week een lader aan te leggen. De startaccu loopt ook veel minder kans om leeg te gaan lopen. Met een goede laadregelaar is de kans op een lege startaccu zo goed als onbestaande.
Natuurlijk zijn laadregelaars met dergelijke uitbreidingen een stuk duurder, wat dan weer een nadeel wordt.
De laadregelaar kiezen we ook in functie van onze installatie op het dak. Hoe meer Ampère onze installatie levert, des te groter het ampèregehalte dat onze laadregelaar moet aankunnen. Om de geleverde ampères te kennen, moet men kijken naar de specificaties van het zonnepaneel.
Belangrijk is ook dat men een 12V paneel op het dak plaatst voor een 12V accu. Het nominale uitgangsvermogen van het zonnepaneel speelt bij de keuze van de laadregelaar ook een belangrijke rol. Als men een 24V zonnepaneel op het dak legt en men gebruikt een 12V laadregelaar, dan zullen de zekeringen van de laadregelaar al snel eruit floepen.
Als laatste, maar zeker niet minst belangrijke, in ons circuit zit de accu. Laat me de volgende stelling innemen : “Hoe meer verbruikers of hoe meer je verbruikt aan energie, hoe groter de accu (uitgedrukt in Ah) moet zijn en hoe groter de installatie van de zonnepanelen moet zijn”.
De keuze van de accu’s, moet men dus laten afhangen van het gemiddelde verbruik dat men heeft per dag of per uur. Dan komt men automatisch bij een comfortvraag. Hebben wij al deze verbruikers echt wel nodig? Hoe meer men immers verbruikt, hoe groter (en ook hoe duurder) de installatie wordt.
Als we de inhoud bepaald hebben van de accu, moeten we als laatste dan nog kiezen uit de verschillende soorten accu’s, maar daarover later meer.
