Op veel scholen heerst een sfeer van populair moeten zijn. Wat houdt dat in? Populair zijn betekent, dat je niet arm bent, anoniem, machteloos of onaantrekkelijk. De reclame en film op TV laten dit ook duidelijk zien: een vrouw is mooi, sexy, strak en altijd luxe gekleed. In films zijn de verliezers de onaantrekkelijke mensen, mooie slanke meisjes hebben altijd een knappe vriend en nog een aantal in de wacht. Met dit schoonheidsideaal en beeld van populair zijn is het onvermijdelijk, dat er tegelijkertijd een sfeer van angst en het willen vermijden van teleurstellingen ontstaat. Het angstgevoel bij kinderen om niet door de populaire groep aanvaard te worden is soms al zo groot, dat ze zichzelf zien als verliezers voor het leven.
Veel ouders zijn hier onbewust aan mee gaan doen. Ze voorzien hun kinderen van merkkleding, doen ze op dure sporten en pushen hun kinderen om zo goed mogelijk te presteren. Ook de schoolprestaties lijken belangrijker, dan het kind zelf. Zo kun je de schade, die al is aangericht verergeren en sluit je niet aan bij dat wat een kind in wezen nodig heeft: aanvaarding en waardering om wie hij is. De boodschappen die ouders naar hun kinderen uitzenden moet er een zijn van onvoorwaardelijke liefde: ook als je cijfers niet zo hoog zijn, toch hou ik van je! Voor de kinderen zal het anders een bedreiging zijn van wie ze zijn en dat maakt erg onzeker. Het ergste is als een kind het label van verliezer (looser) krijgt opgespeld. De term looser wordt vaak gebruikt in de groep voor kinderen, die niet voldoen aan de eisen van de groep.
Wat gaan kinderen vermijden
1. Kinderen, die de druk van de groep voelen gaan gewone activiteiten, die kinderen doen, vermijden. Als je niet meedoet met een partijtje voetbal op het schoolplein, dan kun je niet falen. Hoe groter de druk wordt op een kind, hoe meer hij er voor zal doen, om maar niet mee te doen met de groep. Verwonding, ziekte, vergeten of verloren materiaal, geen interesse tonen of gewoon weigeren zijn de manieren waarop kinderen gaan vermijden om op te vallen en als looser bestempeld te worden.
2. Kinderen kunnen ook met allerlei excuses aankomen om maar niet mee te hoeven doen: Die kinderen willen niet, dat ik mee doe, of: de leraar is niet eerlijk. Probeer als ouders door te praten en achter de werkelijke reden te komen, want als een kind niet kan voldoen aan de eisen van de groep en dus faalt in hun ogen, dan is het belangrijk, dat ouders het kind blijft accepteren zoals het is.
3. Veel kinderen kunnen geen uitvluchten bedenken en zullen soms dagelijkse geconfronteerd worden met de dingen, die ze niet kunnen of waar ze niet aan mee kunnen of willen doen. Dat maakt, dat ze zich dagelijks buiten gesloten voelen of steeds maar merken, niet aan de hoge eisen van de groep te kunnen voldoen. Daar door zal de angst, die ze ervaren doorzetten in het maken van proefwerken of een test.
Leren door dingen, die fout gaan
Fouten maken en opnieuw proberen zijn een van de meest essentiële dingen van het leven. Obstakels moeten overwonnen worden en door fouten leert een kind. Als ouders kun je je kind daar bij helpen door te letten op de dingen, die het kind wel heel goed kan en hem te motiveren opnieuw te proberen. Je laat het kind zien wat er fout ging en dat helpt hem voor de toekomst. Het kind leert vaardigheden als inzet, geduld en teleurstellingen verwerken, beslissingen te nemen en problemen op te lossen. Door je kind te aanvaarden zoals het is, met de fouten, die het maakt, help je je kind positief op teleurstellingen te reageren en opnieuw naar zijn einddoel te werken. Het kind gaat zijn eigen mogelijkheden zien. En daarmee zijn angst om te falen overwinnen. Het krijgt vertrouwen in zichzelf. Want het voelt zich veilig.
Wat is falen en wie is een echte looser?
Om kinderen te beschermen tegen de druk van de groep is het belangrijk om veel met ze te praten. Wie is er een looser als je andere kinderen buitensluit of wegpest? Als je er anders uitziet dan de rest? Als je niet zo goed kunt leren? Of als je niet zoveel geld hebt?
Hier volgen een paar definities van echte loosers:
1. Niet doen wat de groep wilt is geen falen, maar wanneer kinderen liegen en bedriegen en geen verantwoordelijkheid nemen voor hun eigen foute daden, dan ben je een looser.
2. Als je uitgescholden wordt, omdat je niet zo populair bent als de anderen, dan ben je geen looser, wel wanneer je anderen buitensluit en naar beneden haalt.
3. Als je hard leert om een goed cijfer te halen ben je geen looser. Dat ben je als je de ander voor zijn harde werken minacht.
4. Je bent een looser als je samen met de groep een kind durft weg te pesten.
5. Een ander slecht behandelen en egoïstisch leven en geen respect voor de normen van een ander hebben, dan ben je een looser.
Als je je kinderen positief en met respect behandelt en hen duidelijk maakt, dat je een ander goed moet behandelen, dan zal dat een groot deel van de angst wegnemen en zullen ze leren, dat ze niet vanuit die angst hoeven te leven en te reageren. Ieder kind heeft dromen over de toekomst en wat hij zou willen. Ieder kind heeft iets wat de ander niet heeft of kan. Kinderen voelen haarfijn aan, dat het niet goed is om anderen op een negatieve manier te behandelen. Als ze zich gesteund weten door hun ouders zullen ze ook in staat zijn iets te bereiken in het leven.
